Ἡ Φιλαρμονική Λευκάδας στόν πατραϊκό τῦπο
Τό παρακάτω ἄρθρο βρῆκα ἀναδιφώντας τίς ἐφημερίδες τῶν Πατρῶν τοῦ 19ου αἰῶνα. Εἶναι ἀπό τήν ἐφημερίδα Νεολόγος τῶν Πατρῶν, πού εἶναι γνώριμη στήν παλιότερη γενιάτῶν Λευκαδίων. Τό ἄρθρο γράφθηκε λίγο μετά τούς Ὀλυμπιακούς τοῦ 1986, ὅπου ἡ Λευκάδα ἔγινε γνωστή λόγω τῆς Φιλαρμονικῆς της, μιά καί οἱ τέσσερις Φιλαρμονικές πού πῆραν μέρος ἦταν αὐτές τῆς Κέρκυρας (1840), τῆς Λευκάδας (1850), τῆς Ἀθήνας (1885) καί τῆς Πάτρας (1892), κατά ἀρχαιότητα.
Προφανῶς ἔκανε ἐντύπωση ὅτι ἡ μικρή Λευκάδα εἶχε μιά τόσο καλή Φιλαρμονική, πού νά μπορεῖ νά παίρνει μέρος στούς Ὀλυμπιακούς. Στίς 25.3.1896 ἡ ἐφημερίδα γράφει ὁτι ἡ Φιλαρμονική Πατρῶν ἔφθασε στήν Ἀθήνα. Καί ὅτι τήν ἴδια ἡμέρα ἡ Φιλαρμονική Ἀθηνῶν κατέβηκε στόν Πειραιᾶ γιά νά ὑποδεχθεῖ τήν Φιλαρμονική τῆς Λευκάδας, ἔν ὄψει βέβαια τῶν Ὀλυμπιακῶν ἀγώνων.Παραθέτουμε παρακάτω τό ἄρθρο πού δημοσιεύθηκε στίς 30. Μαϊοῦ 1896 στήν ἐφημερίδα Νεολόγος. Ὁ γράφων ὑπογράφει ὡς Ξένος χωρίς λοιπά στοιχεῖα, καθώς καί ἔνα μικρό σχόλειο πού δημοσιεύθηκε στήν ἴδια ἐφημερίδα στίς 16.6.1896.
ΜΙΑ ΕΟΡΤΗ ΕΝ ΛΕΥΚΑΔΙ
———–
Η ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΗΣ
Ἐφημερίδα, Νεολόγος Πατρῶν 30.5.1896
«Ὅστις γνωρίζει τήν μικράν νῆσον τῆς Λευκάδος, τήν ἱστορικήν μεν, ἀλλ᾿ ἄγνωστον, ὡς ἐκ τῆς ἐν ᾖ κεῖται θέσεως, εἰς τούς ξένους, καί τήν κοινωνίαν αὐτῆς τήν περιοριζομένην πάντοτε ἐν τοῖς στενοῖς ὁρίοις τοῦ ἰδίου κύκλου, τήν ἀδιαφοροῦσαν, σχεδόν εἰπεῖν, εἰς τά ἅλματα τῆς προόδου, τά ὁποῖα ἀπό τινος ἐπιτελοῦσιν ἄλλαι ἑλληνικαί πόλεις, θά ἐξεπλήσσετο βλέπων κατά τήν Κυριακήν τῆς 19ης τοῦ λήγοντος μηνός μίαν ὡραίαν πανήγυριν τῆς Φιλαρμονικῆς τῆς νήσου. Ἡ Λευκάς ἔχει Φιλαρμονικήν. Εἶναι τό μόνον προσόν της, τό ὁποῖον δύναται νά δείξῃ κομπορρημονοῦσα εἰς τόν ξένον. Διά τήν Ἑπτάνησον λέγεται, καί εἶναι ἀληθές, διότι καθημερινῶς ἔχομεν ἀποδείξεις περί τούτου, ὅτι εἶναι μουσοτραφής. Οὐδαμοῦ τόσον ὅσον ἐν τῇ Ἑπτανήσῳ προώδευσεν ἡ Μουσική τέχνη. Ἀλλά φαίνεται ὁπωσδήποτε ἡ ὑπερβολή νά πιστεύῃ τις, ὅτι ἐν Λευκάδι ἦτο δυνατόν νά συστηθῇ καί ὑφίσταται Φιλαρμονική ἑταιρία, τῆς ὁποίας τό μουσικόν σῶμα καθίσταται ὁλοέν τελειότερον. Καί ὅμως ἡ Λευκάς ἔχει Φιλαρμονικήν. Καί Φιλαρμονικήν, εἰς τήν ὁποίαν δύναταί τις νά δώσῃ μίαν τῶν πρώτων θέσεων μεταξύ ὅλων τῶν ἐν Ἑλλάδι Φιλαρμονικῶν.
Ἡ Φιλαρμονική τῆς Λευκάδος ἐπανηγύριζεν, ὡς εἶπον ἐν ἀρχῇ, τήν προπαρελθοῦσαν Κυριακήν. Διά συνεισφορῶν τῶν συνδρομητῶν καί ἄλλων, ἀνηγέρθη καλλιτεχνική ἐξέδρα, ἥτις διακοσμηθεῖσα καθ᾿ ὅλους τούς κανόνας τῆς καλαισθησίας καί φωταγωγηθεῖσα διά πληθύος ἑνετικῶν φανῶν καί βεγγαλικῶν φώτων, παρίστα θέαμα ἐξόχως γοητευτικόν, ἐξόχως ἐπιβάλλον. Ἐπί τῆς ἐξέδρας αὐτῆς ἐπί δίωρον παιανίζουσα ἡ Φιλαρμονική, ἔτερπε τούς συνωστιζομένους περί αὐτήν περιπατητάς. Ἐπανηγύριζεν ὅλη ἡ πόλις, ἐν τῇ ὁποίᾳ ἡ ἑορτή ἐκείνη τῆς Φιλαρμονικῆς, ἑορτή ἀπό τάς σπανίας διά τήν Λευκάδα, ἀφῆκεν ἀνεξαλείπτους ἀναμνήσεις. Ὁ δέ κυρίως ἐργάτης ὅλης αὐτῆς τῆς ἑορτῆς, τῆς πανηγυρισθείσης ἐν συγκινήσει καί ἐνθουσιασμῷ εἶναι εἷς καί μόνος καθ᾿ ἅ ἀντελήφθημεν παρακολουθήσαντες τήν πανήγυριν. Ὁ Σπυρίδων Γλένης. Νέος φιλοτιμούμενος πάντοτε νά δημιουργῇ κάτι νέον, κάτι καινοφανές, κάτι πρωτότυπον, κάτι ἔκτακτον χάριν τῶν συμπολιτῶν του. Εἶναι καλλιτέχνης, καί συνεπῶς ἄνθρωπος τοῦ ὡραίου καί τοῦ καλοῦ, ὁ φιλότιμος αὐτός νέος καί ἐπιζητεῖ πάντοτε νά ἀνοίξῃ νέας τινας τρίβους ἐν τῇ περιωρισμένῃ τῆς Λευκάδος κοινωνίᾳ, νέαν τινα ὁδόν πρός τήν πρόοδον. Καί εἶναι κατά τοῦτο εὐτυχής, ἀληθῶς, ἡ Λευκάς ὅτι εὗρεν ἐν τῷ φιλόπονι αὐτῷ νέῳ τόν ἄνθρωπον, ὅστις μέ τήν σκαπάνην εἰς χεῖρας, μέ τόν νοῦν πλήρη σχεδίων, μέ τήν ἀποφασιστικότητα ἐν τῇ ἐπιχειρήσει ἔρχεται αὐτός πρῶτος νά χαράξῃ νέας ὁδούς. Ὄχι αἰωνίως Κουζούμπεη καί νερό φρέσκο. Ὄχι αἰωνίως πεζούλια τοῦ μώλου καί ἀέρα φρεσκότερον καί δικαστήρια ἐκεῖ ἐκ τοῦ προχείρου γιά τό πανταλόνι τοῦ ἑνός ἤ τήν σκούφιαν τοῦ ἄλλου ἤ τό φόρεμα τῆς ἄλλης, καί ἐρήμην ἀποφάσεις περί τῆς ποιότητος τοῦ ἑνός ἤ προδικαστικαί περί τοῦ χαρακτῆρος τῆς ἄλλης, ἤ τελεσίδικοι καί ὁριστικαί – συνηθέστεραι αὐταί – περί τῆς ὑπολήψεως ἀμφοτέρων. Ὄχι αἰωνίως τεμπελίην ἄγειν ἀπό τῶν καφενείων καί τῶν μποκσέτων καί σχολιάζειν παντοῦ καί πάντοτε καί ψέγειν πάντας καί πάντα.
Ὄχι, φωνάζει ὁ καλός Γλένης, ὁ φιλότιμος Γλένης, ὁ ἀκούραστος Γλένης. Ἐδῶ πλέον. Καί σκέπτεται διαρκῶς, καί δημιουργεῖ διαρκῶς, καί προσπαθεῖ διαρκῶς νά κατορθώσῃ καί πείσῃ τούς συμπολίτας του νά ἀκολουθήσωσι πλέον νέας ὁδούς. Εἰς τόν Γλένην λοιπόν αὐτόν ὀφείλεται ἡ ὡραία ἑορτή τῆς προπαρελθούσης Κυριακῆς, ἡ ἐξελθοῦσα τῶν ὁρίων τῆς συνήθους κοινωνικῆς τύρβης ἐν Λευκάδι.
Ἡ Λευκάς ἔχει Φιλαρμονικήν τελειότητα κατηρτησμένην· δύναται νά καυχᾶται ἐπί τούτῳ. Ἔχει ὅμως ἀνάγκην ὀλίγων Γλένηδων ἀκόμη. Εἶναι τάχα δύσκολον νά ἐργασθῶσι καί ἄλλοι, ὡς ὁ Γλένης, διά νά ἀλλάξῃ αὐτός ὁ μονότονος καί τετριμμένος βίος τῆς Λευκάδος;».
Ξένος.
Καί στίς 16 Ἰουνίου 1886, μερικές ἡμέρες ἀργότερα στήν ἴδια ἐφημερίδα ὑπάρχει ἀκόμη ἕνα μικρό σχόλιο, ἀνυπόγραφο αὐτή τήν φορά, γιά τήν Φιλαρμονική Λευκάδας: «Μᾶς γράφουνε ἐκεῖθεν: Πολύ ἔσπευσεν ἡ ἐπιτροπή ἀντικαταστήσασα τόν μουσικοδιδιάσκαλον κ. Ἀ Μπιφέρνο. Ἄν μέλος τῆς ἐπιτροπῆς ἤρισε πρός αὐτόν, δέν ἕπεται ὅτι ἡ μουσική τῆς Λευκάδος νά στερηθῇ μουσικοῦ ἀνεγνωρισμένης ἱακανότητος, ὡς μαρτυροῦσι τόσα διπλώματα τά ὁποῖα φέρει μεθ’ αὑτοῦ. Ἐλπίζομεν νά ἐπανορθωθεῖ τό ἄτοπον».
Εἶναι πολύ ἐνδιαφέρον νά ἀνακαλύπτει κανείς ἱστορικές πληροφορίες, ὅπως οἱ παραπάνω, πού προσθέτουν ἕνα λιθαράκι στἠν ἱστοριογραφία.